Kalkulacja kosztów - obliczenie kosztów na jednostkę wytwarzanych i sprzedawanych produktów.

Kapitalizacja odsetek - dopisywanie odsetek do kwoty początkowej (kapitału pieniężnego) po każdym okresie, np. po roku.

  wzory 

Kapitał - wszystkie zasoby, które umożliwiają działalność gospodarczą. Na kapitał składają się posiadane zasoby naturalne, środki i przedmioty pracy oraz wytworzone produkty, a także środki, za które można je nabyć, np. pieniądze. Kapitał utożsamiany jest z posiadanym majątkiem.

akumulacja kapitału   właściciele kapitałów

Kapitał obcy - zobowiązania wobec wierzycieli. Korzysta się z niego w formie pożyczek i kredytów bankowych, gdy nie wystarcza kapitału własnego oraz w przypadku przejściowych potrzeb. Do kapitałów obcych zalicza się też okresowe zobowiązania, które powstają na skutek rozliczeń z tytułu dostaw i usług.

Kapitał podstawowy przedsiębiorstwa (kapitał lub fundusz zakładowy albo założycielski przedsiębiorstwa) - wartości wniesione przez właścicieli w formie pieniężnej lub rzeczowej (aporty) w celu utworzenia przedsiębiorstwa.

Kapitał przedsiębiorstwa - aktywa finansowe lub rzeczowe odzwierciedlające wartość majątku i określające równocześnie jego właścicieli.

Kapitał samofinansowania przedsiębiorstwa - zgromadzona część zysku (kapitalizowanie zysku), przeznaczona na finansowanie działalności gospodarczej, z której w pierwszej kolejności pokrywa się straty.

Kapitał własny przedsiębiorstwa - wartości wniesione przez właściciela (założyciela) lub współwłaścicieli (współzałożycieli) w formie pieniężnej lub rzeczowej (aportów), czyli kapitał założycielski, zwany również podstawowym lub zakładowym oraz zgromadzona część osiąganych nadwyżek (kapitalizowanie zysku), czyli kapitał samofinansowania - jest on równocześnie kapitałem rezerwowym (zapasowym), z którego w pierwszej kolejności pokrywa się straty.

wskaźnik rentowności kapitałów własnych

Kapitał zakładowy przedsiębiorstwa (kapitał lub fundusz podstawowy albo założycielski przedsiębiorstwa) - wartości wniesione przez właścicieli w formie pieniężnej lub rzeczowej (aporty) w celu utworzenia przedsiębiorstwa.

Kapitał założycielski przedsiębiorstwa (kapitał lub fundusz podstawowy albo zakładowy przedsiębiorstwa) - wartości wniesione przez właścicieli w formie pieniężnej lub rzeczowej (aporty) w celu utworzenia przedsiębiorstwa.

Karta kredytowa - nowoczesna forma pieniądza bezgotówkowego. Kartę może otrzymać z banku tylko posiadacz rachunku bankowego i może nią dokonywać płatności za pomocą urządzeń elektronicznych do wysokości ustalonej kwoty kredytu. Za jej pomocą można pobierać także pieniądze z bankomatów.

Karta płatnicza - nowoczesna forma pieniądza bezgotówkowego. Kartę może otrzymać z banku tylko posiadacz rachunku bankowego i może nią dokonywać płatności za pomocą urządzeń elektronicznych do wysokości posiadanych pieniędzy na rachunku bankowym. Za jej pomocą można pobierać także pieniądze z bankomatów.

karta płatnicza    potwierdzenie płatności kartą płatniczą   numer identyfikacyjny PIN

Kartel – porozumienie gospodarcze kilku przedsiębiorstw tej samej branży, które może dotyczyć cen (kartel cenowy), limitu produkcji (kartel kontyngentowy) lub podziału rynków zbytu (kartel regionalny). Likwiduje konkurencję między przedsiębiorstwami członkowskimi, jednak ich interesy wewnętrzne nie są zbieżne. Wewnątrz kartelu toczy się walka np. o większy limit czy większy rynek zbytu.

syndykat

Kasa fiskalna (rejestrująca) - kasa, za pomocą której prowadzi się ewidencję sprzedaży towarów i usług oraz podatku VAT na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w formie indywidualnych gospodarstw rolnych.

paragon fiskalny    raport fiskalny   przykładowe kasy fiskalne

Kasa rejestrująca (fiskalna) - kasa, za pomocą której prowadzi się ewidencję sprzedaży towarów i usług oraz podatku VAT na rzecz  osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w formie indywidualnych gospodarstw rolnych.

paragon fiskalny    raport fiskalny   przykładowe kasy fiskalne

Kierowanie - ukierunkowywanie działań innych ludzi zgodnie z celami wytyczonymi przez kierującego.

styl kierowania

Klauzula najwyższego uprzywilejowania - stwierdzenie zawarte w międzypaństwowej umowie gospodarczej, które gwarantuje, że każda ze stron będzie korzystała ze wszystkich ulg i ułatwień, jakie są lub będą stosowane wobec państw trzecich.

Klient (konsument, kontrahent, nabywca, odbiorca) – osoba fizyczna albo przedstawiciel osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, który decyduje o zakupie produktów.

Kliring (ang. clearing) - rozliczenie bezdewizowe z tytułu transakcji handlowych między dwoma lub kilkoma państwami.

Klub pracy - klub prowadzony przez powiatowy urząd pracy, organizujący zajęcia dla bezrobotnych w celu nabycia przez nich umiejętności poszukiwania zatrudnienia.

Know-how (wym. nou hau, w dosłownym tłumaczeniu: wiedzieć jak) - informacje o sposobie produkcji i dystrybucji nieznane konkurencji. Informacje zawarte w dokumentacji know-how pozwalają osiągnąć przewagę nad konkurencją. Rozróżnia się: know-how techniczne, dotyczące zagadnień produkcyjnych, np. zawartość składników w produkcie, metody techniczne i technologiczne produkcji, know-how handlowe, dotyczące doświadczeń w dziedzinie dystrybucji (handlu) i usług.

Komandytariusz - wspólnik, który ponosi ograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki. Jest wspólnikiem spółki komandytowej.

Komisant - przyjmujący zlecenie w sprzedaży komisowej na sprzedaż rzeczy ruchomych działający we własnym imieniu za prowizję komisową.

Komisja Europejska - główny organ zarządzająco-wykonawczy Unii Europejskiej. Realizując zadania integracji gospodarczej, opracowuje projekty aktów prawnych, tworzących prawo unijne, w tym gospodarcze, opracowuje i wykonuje budżet UE oraz zarządza programami europejskimi dotyczącymi integracji gospodarczej.

Komisja Europejska

Komisja Nadzoru Finansowego – instytucja sprawująca nadzór nad rynkiem finansowym, w tym nad bankami.W ramach swojej działalności nadzoruje również, poza sektorem bankowym, rynek kapitałowy, ubezpieczeniowy, emerytalny, instytucje płatnicze i biura usług płatniczych oraz instytucje pieniądza elektronicznego. Nadzór nad działalnością Komisji sprawuje Premier. Komisja podejmuje działania mające na celu prawidłowe funkcjonowanie rynku finansowego oraz jego rozwój i wzmocnienie konkurencyjności, a także działania informacyjne. Na stronie internetowej KNF można sprawdzić, czy dana instytucja finansowa ma zezwolenie KNF na działalność i w związku z tym, czy jest bezpieczna dla klientów, tzn. czy powierzone pieniądze klientów są bezpieczne. W skład komisji wchodzi przewodniczący (powoływany przez Premiera), dwóch zastępców (powoływanych przez Premiera na wniosek przewodniczącego), dwóch ministrów – właściwy do spraw instytucji finansowych i właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego (lub ich przedstawiciele), Prezes NBP oraz przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Komisja Nadzoru Finansowego   rynek regulowany

Komisja rewizyjna (lub rada nadzorcza) - organ kontrolny, składający się co najmniej z trzech członków, powoływanych i odwoływanych przez zgromadzenie na okres nie dłuższy niż 5 lat. Komisja sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki lub spółdzielni we wszystkich dziedzinach jej działalności.

Komitent - strona umowy komisowej zlecająca sprzedaż rzeczy ruchomych.

Komórka organizacyjna - grupa lub zespół stanowisk pracy; jest wyposażona w odpowiednie środki, kierowana przez jednego zwierzchnika, wykonuje określone zadania (podobne ze względu na rodzaj lub przedmiot czynności).

Kompetencje interpersonalne - umiejętność radzenia sobie z ludźmi w taki sposób, aby osiągnąć zamierzone cele.

Komplementariusz - wspólnik, który ponosi nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki. Jest wspólnikiem m.in. spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej.

Kompromis - metoda rozwiązywania konfliktu, oznaczająca wspólne stanowisko do przyjęcia dla stron negocjujących. Jest możliwy wówczas, gdy każda ze stron ponosi częściowe straty w celu osiągnięcia porozumienia. Uważany jest za najlepszy i najbardziej sprawiedliwy sposób osiągnięcia porozumienia w przypadku sporu.

Komunikacja interpersonalna - porozumiewanie się między osobami, polegające na przekazywaniu informacji w celu uzgadniania poglądów.

Komunikacja lokalna – zespół urządzeń i środków służących do przewozu osób w mieście oraz w ruchu podmiejskim na terenie gminy.

Komunikacja niewerbalna - przekazywanie uczuć i emocji za pomocą różnych sygnałów pozajęzykowych, jest ważną częścią procesu komunikacji interpersonalnej.

Komunikacja werbalna - komunikacja z użyciem języka naturalnego, czyli mowy (słów). Zarówno mówiącego, jak i słuchacza obowiązują określone reguły. Podczas mówienia należy dbać przede wszystkim o wiarygodność wypowiedzi i atrakcyjność przekazu. Wiarygodność opiera się na wypowiedziach, świadczących o znajomości przedmiotu i prawie do podejmowania w tym zakresie decyzji oraz na bezstronnej wypowiedzi. Im większa wiarygodność osoby mówiącej, tym większa gotowość drugiej strony do przyjęcia tego, co ona mówi. Jeśli osoba mówiąca traci wiarygodność, bywa lekceważona. Atrakcyjność przekazu słownego - to nadanie mu ciekawej formy w celu pozyskania słuchaczy i ich uwagi. Jeżeli mówca ciekawie przedstawia problem, wykazuje zainteresowanie słuchaczami, to pozyskuje słuchaczy. Nudne przekazywanie treści nie prowadzi z reguły do osiągnięcia celu. Komunikacja werbalna - to przede wszystkim rozmowa (konwersacja) i wywód (perswazja).

Koncern – korporacja gospodarcza przedsiębiorstw oparta na więzi produkcyjnej. Istnieją dwa rodzaje powiązań zrzeszonych przedsiębiorstw:
– według następujących kolejno technologicznych etapów produkcji (koncerny pionowe) – np. koncerny metalurgiczne łączące kopalnie rudy i węgla, koksownie, huty, odlewnie, walcownie, kuźnie, wytwórnie wyrobów metalowych,
– na podstawie wspólnej produkcji produktu finalnego bądź produktów przeznaczonych do jednorodnego celu lub kompleksowego wykorzystywania surowca (koncerny poziome) – np. koncerny samochodowe, spożywcze, petrochemiczne.
Celem powstania koncernu jest stworzenie możliwości pełnej kooperacji i czerpanie korzyści ze skali produkcji. Przedsiębiorstwa w koncernie, pomimo zachowania osobowości prawnej, nie mają samodzielności gospodarczej, ponieważ uzależnione są od wspólnego zarządu koncernu. Ta forma organizacji w Polsce znana była pod nazwą kombinatu.

Koncesja - zgoda na prowadzenie niektórych rodzajów działalności gospodarczej. Koncesji wymaga np. działalność polegająca na wytwarzaniu materiałów wybuchowych, wydobywaniu kopalin ze złóż, wytwarzanie i dystrybucja paliw i energii.

Konflikt - sprzeczność interesów bądź poglądów. Raczej nie można go unikać, bo jest zjawiskiem naturalnym. Może mieć charakter: antagonistyczny, w przypadku ostrych starć i przejawów wrogości, nieantagonistyczny, w przypadku rozbieżności i nieporozumień.

kompromis   podmioty konfliktu

Konflikt antagonistyczny - sprzeczność interesów bądź poglądów, którego źródłem są rozbieżne, wykluczające się cele, których pogodzenie jest trudne lub wręcz niemożliwe.

Konflikt nieantagonistyczny - sprzeczność interesów bądź poglądów, którego źródłem są sprzeczne metody realizowania wspólnych celów.

Konglomerat – korporacja gospodarcza powstała przez połączenie przedsiębiorstw z różnych dziedzin produkcji i usług. Następuje to w wyniku łączenia się przedsiębiorstw (fuzji) lub w wyniku przejęcia przez jedno przedsiębiorstwo kontrolnego pakietu akcji innych przedsiębiorstw. Operując wielkimi kapitałami, przy dużym zróżnicowaniu produkcji i wynegocjowaniu korzystnych cen, konglomeraty osiągają bardzo dobre efekty.

Koniunktura gospodarcza - stan gospodarki kraju, zmieniający się pod wpływem wielu warunków i czynników.

klasyczny cykl koniunkturalny   współczesny cykl koniunkturalny

Konkurencja - rywalizacja pomiędzy sprzedającymi, a także pomiędzy kupującymi, którzy ubiegają się o zawarcie jak najwięcej i jak najkorzystniejszych transakcji kupna-sprzedaży.

know-how   przedmiot konkurencji

Konkurencja cenowa - rywalizacja na rynku produktów częstego zakupu (powszechnego użytku) o niewielkiej wartości jednostkowej (cenie), bez możliwości znacznego różnicowania oferowanych produktów.

Konkurencja jakościowa - rywalizacja na rynku produktów okresowego i sporadycznego zakupu, o dużej wartości jednostkowej (cenie), z możliwością znacznego różnicowania oferowanych produktów pod względem cech, stylu, właściwości użytkowania, gwarancji.

Konsorcjum – krótkotrwałe umowne porozumienie przedsiębiorstw, którego celem jest przeprowadzenie dużej operacji handlowej, bankowej lub inwestycyjnej, wymagającej zaangażowania kapitałów przekraczających możliwości poszczególnych przedsiębiorstw.

Konsument - nabywca towarów i usług na rynku. Wśród nich są konsumenci indywidualni, reprezentujący gospodarstwa domowe, i konsumenci zbiorowi, reprezentujący różne instytucje.

Konsumpcja - użytkowanie (spożywanie) produktów, czyli proces zaspokajania potrzeb. Odbywa się w ramach gospodarstw domowych oraz instytucji konsumpcji zbiorowej (szpitale, wojsko, szkoły, urzędy państwowe).

racjonalność decyzji konsumpcyjnych   środki konsumpcyjne

Konteneryzacja – umieszczanie ładunków w standardowych transporterach (w pudłach, skrzyniach, na paletach czy platformach o ujednoliconych wymiarach), które jest łatwo załadować na środek transportu, przeładować na inny oraz wyładować.

Konto - rachunek bankowy otwarty przez posiadacza pieniędzy w banku, na którym gromadzi on pieniądze poprzez wpłaty i z którego dokonuje wypłat za pomocą czeków, poleceń przelewów i kart płatniczych lub kredytowych. Aby otworzyć rachunek, należy z bankiem zawrzeć umowę, dołączając do niej wzory podpisów osób upoważnionych do dokonywania wypłat z rachunku.

Konto bankowe - rachunek bankowy służący do przechowywania środków pieniężnych w banku oraz do przeprowadzania rozliczeń bezgotówkowych za jego pośrednictwem. Aby otworzyć rachunek, należy z bankiem zawrzeć umowę, dołączając do niej wzory podpisów osób upoważnionych do dokonywania wypłat z rachunku.

Kontrahent (klient, konsument, nabywca, odbiorca) – osoba fizyczna albo przedstawiciel osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, który decyduje o zakupie produktów.

Kontrakt - dokument (lub zbiór dokumentów) stwierdzający zawarcie umowy kupna-sprzedaży z kontrahentem zagranicznym, w którym eksporter (sprzedający) zobowiązuje się do przeniesienia prawa własności rzeczy lub do świadczenia usługi, a importer (kupujący) do ich przyjęcia i zapłacenia ustalonej należności.

zawarcie kontraktu wielodokumentowego

Kontrola - porównywanie przebiegu lub wyników działań ze stanem założonym.

Konwersacja - prowadzenie rozmowy w celu lepszego poznania się i poznania problemów, polega na przemiennym zabieraniu głosu i słuchaniu wypowiedzi.

Kooperacja prosta - podział pracy polegający na powierzaniu tej samej pracy kilku wykonawcom, np. dźwiganie ciężaru, kopanie rowu. Efekt osiąga się na skutek pracy większej liczby wykonawców. 

Kooperacja przemysłowa - współpraca pomiędzy jednostkami wytwórczymi w procesie produkcyjnym.

Kooperacja złożona - podział pracy polegający na powierzeniu kilku wykonawcom różnej pracy, wynikającej ze specyfiki czynności, np. przy produkcji koszuli może brać udział krojczy, szwacz, prasowacz itd. Ten właśnie podział pracy daje większe korzyści wynikające ze specjalizacji.

Koszt jednostkowy produktu - suma kosztów przypadająca na jednostkę produktu; ustala się go za pomocą tzw. kalkulacji kosztów, która jest podstawowym rachunkiem ekonomicznym stosowanym w działalności gospodarczej. W celu ustalenia jednostkowego kosztu produktu należy podzielić koszty na bezpośrednie i pośrednie. 

Koszt własny przedsiębiorstwa - suma kosztów bezpośrednich i pośrednich jednostki produktu lub całej produkcji.

Koszty - określone w jednostkach pieniężnych nakłady poniesione na działalność gospodarczą.

analiza kosztów   kalkulacja kosztów   planowanie kosztów

Koszty bezpośrednie - koszty, które można dokładnie ustalić na każdy produkt. Należą do nich: wartość zużytych materiałów bezpośrednich, płace pracowników bezpośrednio wytwarzających dany produkt, narzuty na te płace. Koszty bezpośrednie są też nazywane kosztami zmiennymi, ponieważ ich wartość zmienia się w zależności od wielkości produkcji, czyli wzrastają, gdy rośnie produkcja, i maleją, gdy ona spada.

Koszty pośrednie - koszty związane z utrzymaniem bazy lokalowo-technicznej, zarządzaniem, zakupem i sprzedażą. Nazywane są też kosztami stałymi, ponieważ ich wartość kształtuje się w pewnym, niezbyt długim okresie, w sposób niezależny lub nieznacznie zależny od rozmiarów produkcji. Koszty pośrednie w przeliczeniu na jednostkę produktu można ustalić jedynie przez ich podział w stosunku do kształtowania się sumy kosztów bezpośrednich lub tylko sumy kosztów płac bezpośrednich.

Koszty przedsiębiorstwa - wartość nakładów związanych z prowadzaniem działalności gospodarczej. Na koszty składają się, m.in.: wartość zużytych surowców, materiałów i energii do produkcji, wartość sprzedanych towarów, wynagrodzenia pracowników, świadczenia na rzecz pracowników, amortyzacja majątku trwałego oraz niektóre podatki. Wielkość kosztów uzależniona jest nie tylko od skali działalności, ale także od gospodarności. 

Koszty stałe (koszty pośrednie) - koszty związane z utrzymaniem bazy lokalowo-technicznej, zarządzaniem, zakupem i sprzedażą. Ich wartość kształtuje się w pewnym, niezbyt długim okresie, w sposób niezależny lub nieznacznie zależny od rozmiarów produkcji.

Koszty uzyskania przychodów - wszelkie koszty poniesione w celu uzyskania przychodów.

Koszty zmienne (koszty bezpośrednie) - koszty, których wartość zmienia się w zależności od wielkości produkcji, czyli wzrastają, gdy rośnie produkcja, i maleją, gdy ona spada. Należą do nich: wartość zużytych materiałów bezpośrednich, płace pracowników bezpośrednio wytwarzających dany produkt, narzuty na te płace.

Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych - instytucja uprawniona do pełnienia funkcji depozytowo-rozliczeniowych na rynku papierów wartościowych. Jest prowadzony w formie spółki akcyjnej. Do jego zadań należy w szczególności prowadzenie rejestru zdematerializowanych papierów wartościowych oraz innych instrumentów finansowych, które zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym (giełdowym lub pozagiełdowym) lub wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu.

Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych

Kredyt - oprocentowana pożyczka zaciągnięta w banku w określonej kwocie pieniężnej.

umowa o kredyt krótkoterminowy   cz.1       cz.2    karta kredytowa

Kredyt bankowy - dług pieniężny zaciągnięty w banku na określony cel i czas oraz określony procent.

Kredyt handlowy (komercyjny, kupiecki) - kredytowanie transakcji kupna-sprzedaży.

Kredyt komercyjny (handlowy, kupiecki) - kredytowanie transakcji kupna-sprzedaży.

Kredyt kupiecki (handlowy, komercyjny) - kredytowanie transakcji kupna-sprzedaży.

Kryzys - załamanie się procesu wzrostu gospodarczego, połączone z nierównowagą gospodarczą lub załamaniem się gospodarki.

Kształtowanie wizerunku (public relations i publicyty) – zespół celowo zorganizowanych działań dotyczących komunikowania się z otoczeniem, mający na celu stworzenie dobrego wyobrażenia o przedsiębiorstwie.

Kurs - cena waluty obcej lub papieru wartościowego. 

Kurs jednolity - cena wyliczana na podstawie zleceń, po której zawierane są wszystkie transakcje na dany papier wartościowy na danej sesji giełdowej. 

Kurs otwarcia - (w systemie notowań ciągłych) kurs ustalony na podstawie zleceń przyjętych przed otwarciem sesji giełdowej przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących w systemie kursu jednolitego; w przypadku niemożliwości ustalenia kursu otwarcia, za kurs otwarcia przyjmuje się kurs pierwszej transakcji. 

Kurs papieru wartościowego - cena, która kształtuje się w zależności od liczby zleceń i od cen podanych w zleceniach, po których kupujący chcą kupić dany papier i po których sprzedający chcą go sprzedać. Ustalanie kursu odbywa się za pomocą tzw. notowania. 

Kurs waluty (cena waluty) - wartość jednostki lub stu jednostek danej waluty wyrażona w innej walucie lub w pieniądzu krajowym.

parytet monetarny

Kurs zamknięcia - kurs ostatniej transakcji na sesji giełdowej.

Kwalifikacje w zawodzie - zestaw oczekiwanych efektów kształcenia: wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych pozwalających na samodzielne wykonywanie zadań zawodowych, których osiągnięcie potwierdza świadectwo wydane przez okręgową komisję egzaminacyjną, po zdaniu egzaminu potwierdzającego kwalifikację w zawodzie. 

kwalifikacje zawodowe i zawody przy produkcji odzieży
  ośrodki szkoleniowe   poradnictwo zawodowe

Kwestionariusz (formularz) - druk urzędowy z miejscami wolnymi, w które wpisuje się odpowiednie dane. 

Kwestionariusz osobowy - druk do wypełnienia danymi osobowymi. Najczęściej wypełnia się go razem z podaniem o pracę i życiorysem u pracodawcy. Kwestionariusze wypełnia się także, zgłaszając się o pracę do powiatowego urzędu pracy.

kwestionariusz osobowy dla pracownika   kwestionariusz osobowy dla osoby ubiegającej się o pracę